موقعیت جغرافیایی
شهرستان زابل با مساحت ۳۴۴کیلومترمربع در ضلع شمال شرقی استان سیستان و
بلوچستان قرار گرفته و فاصله مرکز شهرستان تا مرکز استان (زاهدان) ۲۰۷
کیلومتر است.
تقسیمات کشوری
این شهرستان دارای ۲ شهر، ۱ بخش، ۱ دهستان و تعدادی آبادی دارای سکنه است.
این شهرستان در حدود ۵۰ کیلومتر تا مرز ایران و افغانستان فاصله دارد.
بخش مرکزی شهرستان زابل
دهستان بنجار
شهرها: زابل و بنجار.
عوارض طبیعی
شهرستان زابل دارای اقلیم بیابانی گرم و خشک است. میانگین بارش سالانه در
این شهرستان ۶/۵۹ میلیمتر و دمای آن در سال از ۵/۹- تا ۴۹ درجه سانتیگراد
متغیر است. از ارتفاعات مهم این شهرستان کوه خواجه (در ۲۵ کیلومتری شهر
زابل) و قلعه رستم درغرب زابل میتوان نام برد. در کنار این کوه تصویری از
رستم پهلوان که گرزی دوسر در دست دارد، نقش بستهاست.[نیازمند منبع] در
دامنههای جنوبی آن نیز ویرانههای بناهای منسوب به دوره اشکانیان بر جا
مانده که در زمان خود بسیار باشکوه بودهاست. کاخ کوه خواجه و قلعه کافرو
نیز که به پادشاهی اشکانی-ساسانی تعلق دارد و به خاندان سورن نسبت داده
میشود نیز بر دامنه این کوه وجود دارد، که بقایای نقاشیهای دیواری که بر
کاشیهای لعابدار نقش بسته بودند نیز بر دیوار و در ویرانههای برجامانده
کاخ هویداست.
رودخانههای هیرمند و شیله از رودخانههای این شهرستان میباشد. آب این
شهرستان در گذشته ازطریق حفر چاه و قنات تأمین میشدهاست و امروزه آب شرب
زابل از مخازن بزرگ آب به نام چاه نیمه (که توسط رود هیرمند تغذیه میشوند)
تأمین میگردد.
مجموعه ارائه شده حاوی داده های جدید GIS مختلفی از شهرستان زابل می
باشد. در اینجا تلاش شده تا شیپ فایل های GIS اطلاعات پایه و ضروری شهرستان
زابل ارائه گردد. این مجموعه فایل GIS حاوی لایه های مرتبط با تقسیمات
سیاسی، لایه رقومی ارتفاعی یا همان DEM و لایه های مختلف دیگر که در زیر
لیست شده اند می باشد.
در این مجموعه تلاش گردید لایه های به روز مرتبط با این شهرستان ارائه شود لذا:
شیپ فایل های تقسیمات سیاسی در این استان از جدیدترین تغییرات (سال
93-94 وزارت کشور) در سطح کلیه دهستان ها، بخش ها، شهرستان ها و مراکز
دهستان ها می باشند.
لایه رقومی ارتفاع DEM با دقت بسیار خوب در سطح پنجاه متر ارائه شده
است به طوری که محقق در سطح دهستان های خیلی کوچک می تواند به راحتی لایه
های طبقات ارتفاعی، شیب، جهت شیب را استخراج کند. همچنین از لایه DEM ارائه
شده می توان به عنوان لایه پس زمینه کلیه نقشه ها بهره برد. از طرفی دقت
لایه ارائه شده به محقق در بسیاری از تحلیل های فضایی مورد نیاز کمک خواهد
کرد.
دو لایه رودخانه های فصلی و دائمی در این مجموعه در دو پوشه جداگانه بر
اساس اخرین تغییرات هیدرولوژی رودخانه ها در سطح استان ارائه شده است.
لایه زمین شناسی شامل واحد ها و سازندهای مختلف زمین شناسی منطقه می
باشد که در ستون مربوط به "توصیف" آن وضعیت واحدهای ژئومورفولوژیکی نیز
بیان شده است.
لایه نقاط روستایی شامل کلیه روستاهای موجود در محدوده این شهرستان می
باشد که موقعیت دقیق روستاها را نشان می دهد و مشخصات جغرافیایی و نام
روستاها و ... در جدول اطلاعات توصیف لایه بیان شده است.
در زیر به صورت موردی و جزئی کلیه لایه های GIS مرتبط با شهرستان زابل لیست
شده اند. فرمت لایه ها شامل لایه های پلی گونی، خطی و یا نقطه ای همراه با
جدول کامل اطلاعات توصیفی با فیلدهای اطلاعاتی (Attribute Table) گوناگون
مرتبط می باشند که به شرح ذیل اشاره شده است:
لایه محدوده بخش ها (Districts Boundary)
محدوده دهستان ها (Subdistricts Boundary)
لایه رقومی ارتفاعی 50 متر (Digital Elevation Model (DEM))
زمین شناسی (Geology Properties)
جاده ها (Roads layer)
شبکه رودخانه های دائمی (Permanent rivers Layer)
شبکه رودخانه های فصلی (Seasonal rivers Layer)
نقاط روستایی (Village Points Layer)
لایه نقطه ایی مراکز بخش ها (Subdistrict Point Centers layer)
دو نکته:
تمامی لایه های موجود در این مجموعه با هم انتخاب گردند و سپس در محیط
نرم افراز ArcGIS باز نمایید. این کار کمک می کند شما به ترتیب لایه های
نقطه ای سپس خطی و در نهایت لایه های پلی گونی را مشاهده نمایید و از
انجایی که مجموعه ارائه شده حاوی جدول اطلاعات توصیفی DEM کلیه شهرستان های
این استان می باشد، لذا می توانید به صورت دلخواه و به منظور راحتی بیشتر،
این جداول را که در پایین لایه های پولیگونی نمایش داده شده اند را حذف
نمایید.
توجه شود کلیه لایه ها به صورت دقیق ژئورفرنس شده است و نیازی به
تصحیحات و ویرایش لایه ها به منظور مختصات دار کردن نمی باشد و بدین ترتیب
محقق به راحتی می تواند تحلیل های فضایی را بدون خطا انجام دهد.