برنامه
ریزی شهری یک علم میانرشتهای است، برنامه ریزی شهری حرفهای است در
حوزهٔ عمومی و با هدف ارتقای کیفیت زندگی شهروندان به ویژه در مورد مسایل
شهری همچون حمل و نقل، کاربری زمین و مطلوبیتهای زیست محیطی. با توجه به
ابعاد گستردهٔ شهرها و سکونتگاههای انسانی، این حرفه نیز ابعاد مختلفی
دارد، از زیبایی شناختی تا اجتماعی تا سلامت و موارد دیگر. به همین علت
حرفهای چند رشتهای یا فرا رشتهای تلقی میشود که در ارتباط با سایر
حرفهها و علوم همچون جامعهشناسی، جغرافیا، اقتصاد، معماری و موارد دیگر
قرار میگیرد.در واقع علاوه بر دانش شهرسازی ، این رشته از دانشهای محیطی
مثل جغرافیا، محیط زیست ، هیدرولوژی و ژئومورفولوژی [ریختشناسیزمین] و
سنجش از دور نیز بهره می برد و نتایج علمی ارائه می نماید . البته در حوزه ی
زیبایی شناختی و بصری نسبت به شهرسازی کاستی دارد.[۱] برنامه ریزی شهری و
منطقهای شامل شاخههای مختلفی همچون آمایش سرزمین، برنامهریزی حمل و نقل،
برنامهریزی کاربری زمین، برنامهریزی محیطی و موارد دیگر میشود.
برنامهریزی شهری که معادل رشته Urban Planning یا طرح ریزی شهری است در
دانشگاههای ایران در مقطع کارشناسی تنها تحت عنوان جغرافیای برنامهریزی
شهری [۲] و در مقطع کارشناسی ارشد در گرایشهای آمایش شهری[۳]، برنامه ریزی
مسکن[۴]، بهسازی و نوسازی[۵] و به تازگی محیط زیست شهری [۶] و در مقطع
دکترا نیز در همین گرایشها ارائه میشود.
در این بخش جزوه مکتب ها و تئوریهای برنامهریزی شهری برای دانلود قرار
داده شده است. این جزوه به فرمت PDF ، اسلایدوار و در 208 اسلاید آموزشی
میباشد. در ذیل فهرست مطالب آن آورده شده است.
فهرست مطالب:
• فصل اول
o مفهوم نظریه
o مفهوم مکتب
o تفاوت مکتب و نظریه
o کاربرد و فایده نظریه
o پیوستگی مکاتب و نظریهها
o طبقهبندی مکاتب و نظریهها
طبقهبندی بر حسب کشورها
نامگذاری بر اساس رشتههای علمی
طبقهبندی بر اساس گرایشهاس علمی و شقوق فرعی
نظریههای اثباتی(مکتب پزیتویسم)
نظریه تفسیری( مکتب ناحیهای)
نظریه های فلسفی و انتقادی(نظریه انتقادی حلقه وین)
• فصل دوم
o مبانی نظری
o مفاهیم
o تئوریها
o انواع سطوح
• فصل سوم
o فرایند برنامهریزی
o چهار مدل برنامهریزی
حل مشکل اصلاحی
اصلاح گرایش(روند) تخصیصی
نفع مدارانه فر صت جستجوگر
هدفگرای قانون مدار(دستوری)
o انواع دیگر الگوهای برنامهریزی
خرگرایی
رفرم اجتماعی
تحلیل سیاست
یادگیری اجتماعی
بسیج اجتماعی
...
• فصل چهارم: بررسی سابقه مدیریت و برنامهریزی شهری در جهان
o کذار از برنامهریزی جامع به ساختاری
برنامهر یزی شهری در فرانسه
برنامهریزی شهری در انگلستان
برنامهریزی شهری در آمریکا
• فصل پنجم: سابقه برنامه ریزی شهری در ایران
o طرحهای جامع
o طرحهای هادی
o طرحهای تفصیلی
o گذار از طرحهای جامع به برنامهریزی ساختاری
• فصل ششم: سابقه برنامهریزی شهر...
o ...